Σίγουρα κάποια στιγμή στη ζωή σου θα έχεις ακούσει μια φωνή μέσα στο κεφάλι σου να σου λέει «Άστο, δεν είναι αυτό για εσένα», «Είσαι άχρηστος», «Πάλι τα έκανες μαντάρα», «Είσαι κακός γονιός», «Δεν θα τα καταφέρεις» κ.α. Ή ενδεχομένως να μην έχεις ακούσει ξεκάθαρα αυτή την φωνή, αλλά να έχεις νιώσει μια ανεξήγητη δυσφορία τη στιγμή που για παράδειγμα σου προτείνουν ένα νέο πρότζεκτ εργασίας. Αυτό συμβαίνει γιατί η φωνή της εσωτερικής κριτικής αναλαμβάνει δράση, προσβάλλει την αυτοεικόνα σου και σου δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα.
Όταν αναφερόμαστε στη φωνή της εσωτερικής κριτικής κάνουμε ουσιαστικά λόγο για μια από τις πολλές υποπροσωπικότητες του νου, η οποία ενεργοποιείται κάθε φορά που είναι να πάρουμε μια απόφαση, να ξεκινήσουμε κάτι νέο, να απολαύσουμε μια νέα εμπειρία. Είναι εκείνη η ανεπαίσθητη φωνή που μας κάνει να νιώθουμε ανεπάρκεια, ντροπή, ενοχή και άγχος. Αν ανατρέξουμε στα παιδικά μας χρόνια σίγουρα θα θυμηθούμε τις υποδείξεις και τις προσταγές των γονέων μας που διαρκώς μας υπογράμμιζαν το σωστό και το λάθος. Κάπου εκεί λοιπόν , περίπου μέχρι την ηλικία των 6 διαμορφώνεται φωνή της εσωτερικής κριτικής. Η ένταση της και η συχνότητα της εξαρτάται από το πόσο συχνή και σκληρή ήταν η κριτική των γονέων μας κατά την παιδική ηλικία.
Παρά το γεγονός ότι αυτή η φωνή μας κάνει να νιώθουμε αρνητικά συναισθήματα, η εσωτερική κριτική έχει καλές προθέσεις. Σκοπός της είναι να μας κρατά ασφαλείς και να μας προστατεύει από τυχόν κινδύνους και απειλές, επιδιώκει να αποτρέπει την πιθανότητα να βιώσουμε συναισθηματικό πόνο. Όταν λόγου χάριν μας προτείνουν να αναλάβουμε μια υψηλότερη θέση στην εργασία μας, είναι πολύ πιθανόν η εσωτερική κριτική να μας βομβαρδίσει με υποδείξεις επειδή δεν θέλει να βιώσουμε αρνητικά συναισθήματα σε περίπτωση που συναντήσουμε μια δυσκολία ή μια αποτυχία. Ωστόσο, η φωνή δεν είναι σε θέση να γνωρίζει πάντα τι αποτελεί πραγματική απειλή και τι όχι. Έτσι, λοιπόν είναι απαραίτητο να μάθουμε να τη διαχειριζόμαστε.
Το πρόβλημα δεν είναι η φωνή της εσωτερικής κριτικής, αλλά ο τρόπος που αντιδρούμε σε αυτή.
Τρόποι διαχείρισης της εσωτερικής κριτικής:
- Αναγνώριση της ύπαρξής της
Αρχικά, χρειάζεται να γίνω συνειδητός και να αναγνωρίσω ότι υπάρχει μια φωνή μέσα στο νου μου, που διαρκώς μου μιλά. Αν λόγου χάριν είμαι εσωστρεφής και με προσκαλέσουν σε ένα πάρτυ, είναι πολύ πιθανό τη στιγμή εκείνη να βιώσω ένα αρνητικό συναίσθημα. Η εσωτερική κριτική αναλαμβάνει δράση και μου υποδεικνύει πως είναι καλύτερα να το αφήσω, πως δεν είναι αυτά για εμένα μιας και εγώ δεν είμαι συμπαθής. Επομένως, είναι υψίστης σημασίας να αναγνωρίσω ότι η φωνή μου λέει “Είσαι αντιπαθής”, “Δεν αξίζεις” για να μπορέσω στη συνέχεια να διαχειριστώ οτιδήποτε μου υπαγορεύει.
2. Δυναμική της αμφιβολίας
Εφόσον λοιπόν, αναγνωρίσω πως η φωνή της εσωτερικής κριτικής μου υπογραμμίζει πως είμαι αντιπαθής, χρειάζεται αρχικά να συνειδητοποιήσω πως η φωνή δεν ταυτίζεται με το νου. Με απλά λόγια, αυτό που μου λέει η φωνή δεν είμαι εγώ. Στη συνέχεια, περνώντας στο στάδιο της αμφιβολίας, χρειάζεται να εξετάσω την αξιοπιστία και την αλήθεια όσων σκέφτομαι. Είμαι όντως αντιπαθής; Υπάρχουν στιγμές που αποδεικνύουν το αντίθετο; Τι λένε οι οικείοι μου για αυτό; Πως θα με χαρακτήριζε ένας συνάδελφός μου που με γνωρίζει καλά;
3. Όρια
Έπειτα, χρειάζεται να θέσω όρια στη φωνή. Αν της επιτρέψω να είναι ανεξέλεγκτη, το μόνο βέβαιο είναι πως η ένταση της φωνής θα μεγεθύνεται και σταδιακά θα με ακινητοποιεί. Θέτω όρια στην εσωτερική κριτική συνομιλώντας μαζί της. Της επισημαίνω για παράδειγμα πως δεν θέλω να μου μιλά υποτιμητικά ή πως δεν επιθυμώ προσταγές και υποδείξεις. Μπορώ παράλληλα, να της ξεκαθαρίσω «Καταλαβαίνω πως ενδιαφέρεσαι για το καλό μου, όμως μην ανησυχείς για εμένα το’ χω.». Ίσως, η τεχνική της συνομιλίας να μας κάνει να νιώσουμε αμήχανα, όμως είναι απαραίτητο να βάζω όρια στη φωνή ώστε σταδιακά να είμαι σε θέση να συνυπάρχω μαζί της, διατηρώντας την κινητοποίησή μου.
4. Δράση
Το τέταρτο και τελευταίο βήμα κατά τη διαδικασία διαχείρισης της φωνής της εσωτερικής κριτικής είναι η δράση. Η δράση δουλεύει σε δυο επίπεδα. Αρχικά, μπαίνοντας στη δράση σχετικά με οτιδήποτε καλούμαι να αντιμετωπίσω μετατοπίζω την προσοχή της φωνής από την απειλή και αυτή ηρεμεί. Δευτερευόντως, ξεπερνώντας προκλήσεις, ενισχύω την αυτοπεποίθηση μου. Αποδεικνύω στον εαυτό μου πως παρά το εσωτερικό σαμποτάζ που υφίσταμαι, είμαι σε θέση να αντιμετωπίζω με τόλμη οτιδήποτε προκύψει.
Οι περισσότεροι άνθρωποι ταυτίζονται με όσα τους λέει η φωνή της εσωτερικής κριτικής και αυτό είναι ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην εξέλιξη τους. Το να μάθω να διαχειρίζομαι την εν λόγω φωνή σημαίνει να μπορώ να συνυπάρχω αρμονικά μαζί της. Να μπορώ να την αντιλαμβάνομαι, να διαφοροποιούμαι από αυτή και να αναγνωρίζω ποιο είναι το βαθύτερο μήνυμά της. Σε καμία περίπτωση, δεν «πολεμώ» την εσωτερική κριτική, εξαπολύοντας δριμείς χαρακτηρισμούς απέναντι της ή αγνοώντας την ύπαρξή της . Χρειάζεται να ακούω τι θέλει να μου πει και να αξιολογώ κατά πόσο η πληροφορία που μου μεταδίδει κάθε φορά μπορεί να συμβάλλει στην πρόοδο μου ή όχι.
Ως πιστοποιημένη Life Coach και έχοντας ως όραμα να σταθώ υποστηρικτικά δίπλα σε ανθρώπους που επιθυμούν να αγαπήσουν τον εαυτό τους, να αναγνωρίσουν την αξία τους , να ανακαλύψουν νέους τρόπους επικοινωνίας και γενικότερα να εκπληρώσουν οποιοδήποτε αίτημα τους, σε προσκαλώ να γίνουμε κοινωνοί μιας νέας ζωής με όραμα, υλοποίηση και προσωπική εξέλιξη. Δεσμεύομαι πως θα εκπλαγείς όταν αναγνωρίσεις τις απεριόριστες δυνατότητες που κρύβεις μέσα σου, θα ενθουσιαστείς με τη νέα ζωή που θα δημιουργήσεις. Μια ζωή που σου αξίζει.
Οι coaching συνεδρίες γίνονται διαδικτυακά. Για περισσότερες πληροφορίες ή απορίες μην διστάσεις να επικοινωνήσεις μαζί μου μέσω της φόρμας επικοινωνίας.