Σε όλους μας, έχει τύχει να βιώσουμε πολύ έντονα το συναίσθημα του θυμού, χωρίς απαραίτητα να μπορούμε να το προσδιορίσουμε. Για παράδειγμα, βρίσκεσαι στην εργασία σου και ο εργοδότης σου, απαιτεί να ολοκληρώσεις άλλη μια απαιτητική εργασία σε ελάχιστο χρόνο ή βρίσκεσαι στην κίνηση σε ώρα αιχμής και ο οδηγός στο πίσω όχημα σου κορνάρει το δευτερόλεπτο που το φανάρι γίνεται πράσινο. Ή ακόμη, νιώθεις έντονη δυσφορία που για άλλη μια φορά δεν τήρησες το πρόγραμμα διατροφής σου.
Η δυσκολία, μεταξύ άλλων, στο να προσδιορίσω πότε ακριβώς νιώθω θυμό συμβαίνει διότι ο θυμός εσωκλείει μέσα του πολλά ακόμη “αρνητικά” συναισθήματα, όπως απογοήτευση, φόβο, ανησυχία, απελπισία, απαισιοδοξία, άγχος, θλίψη, αμηχανία, ανασφάλεια, ζήλια, απόρριψη. Τι θα γινόταν όμως αν δεν μπορούσαμε να βιώσουμε κανένα από αυτά τα συναισθήματα;
Πιθανότατα, να κινδύνευε η σωματική και ψυχική μας ακεραιότητα. Ο θυμός αποτελεί έναν μηχανισμό άμυνας που μας υπενθυμίζει ότι κάτι σημαντικό για εμάς θίγεται και άρα, χρειάζεται να κάνουμε κάτι για να το αντιμετωπίσουμε. Με βάση λοιπόν αυτό τον ορισμό, είναι απαραίτητο να απενοχοποιησώ τον θυμό και να αναγνωρίσω την λειτουργικότητά του στη ζωή μου.
Οι πιο συνήθεις λόγοι που βιώνει κανείς θυμό είναι οι εξής:
- Αίσθημα απειλής ή αδικίας
- Αίσθημα άγχους, ενοχής, ντροπής
- Ματαίωση προσδοκιών
- Παραβίαση ορίων, άτυπων συμφωνιών
- Προβλήματα στην επικοινωνία
- Δυσκολία έκφρασης εαυτού
- Έντονες καταστάσεις (πείνα, κούραση, δυνατοί θόρυβοι)
- Τραύματα του παρελθόντος
Τις περισσότερες φορές ,υπάρχει ένα ερέθισμα που πυροδοτεί την αντίδραση του θυμού και οι περισσότεροι από εμάς τείνουμε να πιστεύουμε πως αυτό το ερέθισμα είναι εξωτερικό. «Με θύμωσε.», «Με αδίκησε.», «Με προσέβαλλε.». Ωστόσο, όταν τείνω να αποδίδω το αίσθημα του θυμού σε μια εξωτερική αιτία αυτόματα αποποιούμαι της ευθύνης μου και δεν μπορώ να κάνω πολλά για να τον αντιμετωπίσω. Επομένως, η πεποίθηση πως η αιτία του θυμού́ μου βρίσκεται σε μια προσωπική́ πρόθεση στη συμπεριφορά́ του αλλού ατόμου, είναι παραπλανητική και αποδυναμωτική.
Ο καθένας μπορεί να θυμώσει, αυτό είναι εύκολο. Αλλά το να θυμώσει κανείς με το σωστό άτομο, στον σωστό βαθμό και στη σωστή στιγμή, για την σωστή αιτία και με τον σωστό τρόπο, αυτό δεν είναι εύκολο. Αριστοτέλης.
Τρόποι διαχείρισης θυμού:
- Αναγνώριση του συναισθήματος.
Σε μια πρώτη φάση, χρειάζεται να ενισχύσω την δεξιότητα της αυτοπαρατήρησης και να αναγνωρίζω το συναίσθημα πριν βιώσω μια έντονη έκρηξη θυμού. Αν φανταστούμε μια 10βάθμια(1: μικρή ενόχληση, 10: οργή) κλίμακα θυμού, χρειάζεται να αναγνωρίζω τι μου πυροδοτεί το συναίσθημα του θυμού πολύ πριν αυτός φτάσει στο 10.
- Καταγραφή αιτιών
Στη συνέχεια, χρειάζεται να εξασκηθώ, ώστε εντοπίζω τι είναι αυτό ακριβώς που πυροδοτεί τον θυμό και να το καταγράφω σε χαρτί. Παράλληλα, είναι απαραίτητο να διακρίνω και ποια ανάγκη μου, που δεν εκφράζεται, κρύβεται από πίσω. Παραδείγματος χάριν «Όταν ο εργοδότης μου απαιτεί να ολοκληρώσω μια απαιτητική εργασία σε ελάχιστο χρόνο, νιώθω πως θα εκραγώ», «Όταν κάποιος είναι έντονα αγενής μαζί μου, στο φανάρι, βγάζω καπνούς.» , «Όταν δεν τηρώ τις υποσχέσεις που δίνω στον εαυτό μου, σχετικά με τη διατροφή μου, αισθάνομαι σφοδρή απογοήτευση.»
- Αποδοχή του συναισθήματος.
Στο σημείο αυτό, είναι απαραίτητο να αποδεχθώ το συναίσθημα που βιώνω, να μην προσπαθώ να αντισταθώ, να μην με κρίνω για αυτό που νιώθω και να το ονοματίσω “Νιώθω θυμό.”. Δεν μπορώ να διαχειριστώ οτιδήποτε δεν ονοματίζω.
- Αποστασιοποίηση – Εκτόνωση
Αν υποθέσουμε ότι έχω ακολουθήσει την παραπάνω διαδικασία και κάτι συμβαίνει που με κάνει να νιώθω θυμό, είναι απαραίτητο αφού αναγνωρίσω ότι πυροδοτείται μια κατάσταση θυμού να πάρω απόσταση, πριν αντιδράσω. Αν όχι σωματική, τουλάχιστον πνευματική. Στην περίπτωση, που δεν μπορώ να πάρω σωματική απόσταση, μια λύση είναι είναι να μετρήσω από μέσα μου αργά ως το 10, πριν αντιδράσω. Διαφορετικά, αν μπορώ να πάρω απόσταση μπορώ να εκτονώσω το συναίσθημα μέσα από κάποιου είδους άσκησης, διαλογισμό, διαφραγματικές αναπνοές, βόλτα στη φύση κ.α.
- Επικοινωνία
Τέλος, αφού εκτονώσω με οποιοδήποτε τρόπο με εξυπηρετεί το συναίσθημα μου, επικοινωνώ ό,τι είναι απαραίτητο. Επικοινωνώ με θετικό τρόπο, χωρίς να έχω πρόθεση να προσβάλλω, επιτεθώ, επιρρίψω ευθύνες σε τρίτους. Μιλώ λοιπόν, για το πως νιώθω εγώ και όχι για το «είμαι» του άλλου. Εκφράζω το πως νιώθω, χωρίς να ξεσπώ τον θυμό μου.
Αν όσα επιχειρώ να εφαρμόσω μόνος μου δεν ευδοκιμούν και έχω συχνές εκρήξεις θυμού, είναι καλό να επισκεφτώ κάποιον ειδικό. Ο θυμός είναι ένα ισχυρό συναίσθημα, το οποίο αν δεν μάθω να διαχειρίζομαι, προοδευτικά θα “βλάψω” εμένα και τους άλλους.
Αξίζει, να τονιστεί πως ο θυμός ως μηχανισμός επιβίωσης υπάρχει για να μας προστατεύει. Είναι ένα απόλυτα φυσιολογικό κομμάτι της ζωής, το οποίο είναι απαραίτητο να διαχειρίζομαι, ώστε να είμαι περισσότερο λειτουργικός στην καθημερινότητα μου.
Ως πιστοποιημένη Life Coach και έχοντας ως όραμα να σταθώ υποστηρικτικά δίπλα σε ανθρώπους που επιθυμούν να αγαπήσουν τον εαυτό τους, να αναγνωρίσουν την αξία τους , να ανακαλύψουν νέους τρόπους επικοινωνίας και γενικότερα να εκπληρώσουν οποιοδήποτε αίτημα τους, σε προσκαλώ να γίνουμε κοινωνοί μιας νέας ζωής με όραμα, υλοποίηση και προσωπική εξέλιξη. Δεσμεύομαι πως θα εκπλαγείς όταν αναγνωρίσεις τις απεριόριστες δυνατότητες που κρύβεις μέσα σου, θα ενθουσιαστείς με τη νέα ζωή που θα δημιουργήσεις. Μια ζωή που σου αξίζει.
Οι coaching συνεδρίες γίνονται διαδικτυακά. Για περισσότερες πληροφορίες ή απορίες μην διστάσεις να επικοινωνήσεις μαζί μου μέσω της φόρμας επικοινωνίας.